DENDAK , Babadağ Kuzeybatı Yüzü/Karboğazı Rotasında (İlk Kış Çıkışı)

14 Mart 2021’de DENDAK sporcularından Gülcan Çeşmeli, Tuba Çakmak, Özgür Eren ve NEFES Aktivite ve Doğa Sporları Kulübü sporcularından Ahmet Turhan’dan oluşan 4 kişilik ekip Babadağ kuzeybatı yüzünde bulunan Karboğazı Kulvarından zirve faaliyeti gerçekleştirdi. Ekip, zorlu ve başarılı bir tırmanışın ardından “Baba”nın 2308 m’lik zirve noktasına vardı.

Bu faaliyet, Denizli’nin tecrübeli dağcılarından Ahmet Turhan’ın ve Taylan Özgür’ün verdiği bilgiye dayanılarak Babadağ Kuzeybatı Yüzü/Karboğazı rotasından kış çıkışı olarak “ilk” sayılmaktadır. Kendilerini bu başarılarından ötürü tebrik ederiz.

Bu başarılı faaliyet, ekip tarafından 14 Mart Tıp Bayramında tüm sağlık emekçilerinin tarifi imkansız değerdeki emeklerine minnet borcumuza dikkat çekmek adına gerçekleştirildi. Ekip sağlık emekçilerine saygımızı, kendisini onların ellerine emanet eden Mustafa Kemal Atatürk’ün posteriyle zirve selamı vererek ifade etti.

Ekip, faaliyet öncesi tüm şekillenmeler tamamlandıktan sonra rotayı, alternatif rotaları belirledi. Belirlenen rotaların gerektirdiği standart teknik malzeme de kesinleştirildikten sonra Babadağ ilçesi Karaçöplen mevkii Kılıcın Çeşmesinden 07.10’da yürümeye başladı. Sıcaklık 5,5 santigrat derece, hava rüzgarsızdı. Toprak orman yolunu izleyerek tempolu şekilde yükselen ekip “Bal Ormanı” tabelasını geçerek 8.30’da ilk ihtiyaç molasını verdi.

Buradan 08.43’te tekrar hareket eden ekip bir taraftan da sırttaki rüzgar, kar durumu, külahın altına varış saati ve zirve imkanları gibi değişkenleri de içeren bir beyin fırtınasını sürdürdü. RES pervanelerinin dönüş hızı, sırt üzerindeki rüzgarın şiddetine işaret ediyordu. Hava da gittikçe aydınlandı ve gökyüzü, hava tahmin raporunda belirtildiği üzere sirrus ve stratus bulut tabakasıyla kaplı haliyle belirginleşti. Bu durum ekip tarafından yağış ihtimali olarak okundu ancak kuvvetli sağanak bir yağış ihtimali zayıf olarak değerlendirildi. Ekip 08.53’te toprak yoldan batı yönünde sırta doğru ayrılarak patikadan yükselmeye başladı.

Ekip, patika üzerinde sürekli s’ler çizerek yükselirken hem rüzgar hafif hafif kendini hissettirmeye başladı hem de ince kar örtüsü ve buz sarkıtları belirmeye başladı. Patikanın yanından akan ve yamacın üst noktalarından kar erimeleriyle oluşan derecik yer yer buz sarkıtları ile keyifli tablolar sunuyordu.

Ekip, 09,14’te dereciğin sol tarafına geçtiğinde patika güney-güneydoğu yönünde tatlı bir eğimle yükselmeye devam etti. Tam bu noktada bir çoban yurdu belirdi. Burada yatay ve geniş yüzeyli taşlardan yapılmış masa-sehpa benzeri taş oluşumlar ekibin dikkatini çekti. Tabii ki bunlar “tuz kayaları”ydı. Çobanların, küçükbaş hayvanların tuz ve mineral ihtiyaçlarını karşılamak için üzerine tuz serptikleri ve hayvanların da bu tuzu gelip yaladıkları taşlardı bunlar. Ekip, bu keyifli detayları görerek yükselişini sürdürdü.

Ekip patikada yükselirken ısının belirgin şekilde düştüğünü, kar örtüsünün yayıldığını gözlemliyordu. Bu yükselişe hala hafif şiddette eşlik eden rüzgar dışında başka güzellikler de partnerlik ediyordu. Patika “Mihenktaşı” diye adlandırılabilecek geniş yüzeyli büyük bir kayanın yanından yükselmeye devam etti.

Ekip, 10.04’te Denizli RES üretim sahasının hemen altında bulunan küçük söğüt ağaçlarının bulunduğu birkaç yayla evinden oluşan çoban yurduna ulaştı. Bu noktadan itibaren rüzgar şiddetlenirken sıcaklık gittikçe düştü ve zeminde yer yer buz tutmuş kar örtüsü belirginleşti. Ekip yine de birçok yılda, kış aylarında karşılaşılması mümkün olmayan, çoğunlukla toprak-kaya çıplak zeminde hızla yola devam ediyordu. RES servis yoluna çıkan ekip, yüksek gerilim tehlikesi ve üretim sahasında bulunmanın yaratabileceği çeşitli riskleri dikkate alarak doğu yönünde yolun 150 m kadar ileride sağda beliren “beşparmak kayasının” alt yanına geçerek RES servis yolunu terk etti. Artık yine patikadan devam eden yürüyüş, güneydoğu yönünde birbirinin üzerinde yükselen hafif eğimli tepelerin ardında görünen Babadağ külahına doğru sürüyordu.

Ekip 11.13’te sırt hattına vardı. Burada Babadağ külahının kuzeybatı yüzü belirgin şekilde ekibi karşıladı. Sırtta halkın yüzyıllardır süregelen inançlarının işareti olan, yığma taşlardan yapılmış 2-4 metrelik babalar ekibin geçişini izleyen geçmiş zaman gözlemevleri gibi dimdik duruyordu. Ekip, 11.28’de çevresine göre çukurda kalan ve hemen her yönden gelebilecek rüzgarlara karşı korunaklı karstik bir çöküntüde zirve öncesi dinlenme, yemek ve sıvı alımı molası verdi. Bu noktada aynı anda zirve külahının anlık durumu incelendi. Kar örtüsünün rotanın hangi noktalarında hangi yoğunlukta yayıldığı, söz konusu alanlardaki eğimin düzeyi, geçiş ve alternatif imkanlar gözden geçirildi. Bu noktada, daha çok yaz tırmanışlarından gelen uzun birikimler ve deneyimlerin ışığında karar verildi ve tırmanışa “Kar Boğazı”ndan yan geçişle zirve külahının sırt hattına çıkılarak devam edileceği kararında ortaklaşıldı.

Bu nokta, aynı zamanda bir “SON KARAR” noktası özelliğindeydi. Çünkü mevsim normallerinin hakim olduğu bir yılda yüksek batak kar veya sert rüzgarın etkisiyle dönüş kararı verilebilecek bir noktaydı. Aynı şekilde rotanın bundan sonraki kısımları, tırmanıcıların daha sonra tek başlarına dönme kararı almaları halinde riskler içeren etaplardan oluşmaktaydı. Ekip, kar kulvarı altına kadar çarşaklı çıplak çürük kaya yamaçlarında çapraz yükselecek, uygun bir noktada kazma-krampon tekniğine geçerek kulvarın sağ yanını oluşturan kar-kaya duvarından sırta çıkan hatta yükselecekti. Ekip 11.42’de hem saatin uygun ve zamanın yeterli olması hem de havanın güneybatı/ batı yönünde yer yer açık görünmesi üzerine kararını uygulamak üzere tekrar yola koyuldu.

Ekip 12.59’da kar-buz rotasında kazma-krampon tekniği ile yükselişe geçti. Motivasyon, uyum ve teknik rahatlık tüm ekipte belirgin düzeyde iyiydi. Rota başlangıçta çok sert olmayan bir kar örtüsü ile başladı. Tırmanış sırasında bir kez düşen çok büyük olmayan bir taş, kulvar içinde taş düşmesi yönünde nesnel risk bulunduğunu net şekilde hatırlattı. Ekip mümkün olduğunca iyi odaklanmış ve hızlı şekilde hem yükseliyor hem de kulvarın sağ yanını oluşturan kar-buz-kaya duvarına doğru yan geçişini sürdürüyordu. Ancak bu noktada iz açan Ahmet Turhan’ın kulvardaki sert karın kazma-krampon tekniğiyle ilerlemek için imkan vermediğini gözlemleyip ifade etmesi üzerine ekip hızlı düşünüp kulvarın 20-30 m üstündeki noktalarında başlayan kayalıklara kadar yükselmeye karar verdi. Çünkü kar tabakasının yoğunluğu, rengi ve dokusu o yönde rahatlıkla yükselme imkanı bulunduğuna açıkça işaret ediyordu. Ekip tam doğu yönünde kulvar içinde rahat pozisyonda yükselişini sürdürdü. Kulvarın daha üst noktaları da dahil birçok etabında kar, sert yapıda ve kazmanın gaga kısmı baltalama stilinde sağlam şekilde saplanacak nitelikteydi. Krampon ön dişleri de çok zahmet gerektirmeden sert kar örtüsünde işliyordu.

Ekip bu noktada 60-70 derecelik eğimde hiçbir sorun yaşamadan yükselişini sürdürdü. Zaman zaman yaşanan kişisel teknik yetersizliklerde birbirine yardımcı olarak tırmanışa sakin bir şekilde devam etti. Kulvarın bitimine 50-100 m kala hızlı bir bulut akımı ve yoğun sis tüm alanı kapladı ve ekip bu durumu da sakinlik içinde karşılayarak tırmanmaya devam etti. Bunda rotayı, zirvenin topografik özelliklerini iyi bilmek ve geçmiş yılların tüm yaz ve kış Babadağ tırmanışlarının çok önemli bir katkısı hissediliyordu. Ayrıca kulvardaki kar-buz yapısının,tırmanışı kulvarın alt noktalarında ön görüldüğü şekilde mümkün kılması da bu rahatlığı sağlıyordu. Ekip yoğun sis ve şiddeti artan rüzgarda kulvarın üst noktasına sorunsuz vardı ve bu noktadan itibaren zirveye göz temasını kaybetmeden 14.54’te ulaştı. Kar-buz-kaya etabının sonunda eğimin rahat yürünebilir seviyeye inmesi de bu zamanlamayı mümkün kılıyordu.

Ekip zirvedeki fotoğraf çekiminin ardından 15.10 dolaylarında iniş için alternatif rota konusunu görüşerek karara vardı ve yoğun sis ve saatin ilerlemiş olması sebebiyle zirve külahında güneydoğu yönünde güvenli şekilde alçalmaya başladı. Alçalış sürdükçe zemin kar örtüsünden tamamen kurtulup çürük kaya-çarşak özelliğine büründü. Ekip tekrar güvenli şekilde yan geçiş yapabileceği noktalara ulaşana dek 1800-1900 m aralığına kadar inişini sürdürdü.

Ekip yeterli irtifa kaybından sonra yönünü tekrar kuzeye döndü ve tekrar güvenli şekilde yan geçişe başladı. Babaların bulunduğu sırta çam-ardıç ağaçlarıyla kaplı tepeden tırmanarak varmak hedefleniyordu. Bu etap kar örtüsünün diğer yıllara kıyasla zayıf oluşu ve etabın rahat oluşu sebebiyle sorunsuz şekilde sürdürüldü. Ekip 17.00 sularında “babaların” bulunduğu sırta vardı ve “SON KARAR” noktası olarak adlandırılan ve zirve öncesi öğle yemeği yenen korunaklı karstik çöküntüde, iniş için enerji depolamak ve dinlenmek için son molasını verdi.

Ekip moladan sonra rotayı RES yönünde tersine yürüyerek aynı patikalardan inerek faaliyeti sürdürdü. Saat 19.38’de de Kılıcın Çeşmesine hiçbir sorun yaşamadan başarıyla ulaştı. Ekip üyeleri buradaki son değerlendirmelerinde mutluluk dışında faaliyetle ilgili şu önemli saptamaları da yaptı:

1. Babadağ Kuzeybatı yüzü kış tırmanışı yağışın birçok yıla kıyasla az olduğu 2021 Mart’ında batak kar vd. etmenler bulunmadığı için mümkün olabildi.
2. Tırmanışta ekibin moral, güdülenme ve teknik yeterlik-teknik malzeme gibi değişkenler bakımından görece denk özellikte tırmanıcılardan oluşması pozitif etki yarattı.
3. Hava durumunun, rota ve topografya detaylarının iyi çalışılmış olması, geçmiş yılların yakın rotalardaki tırmanış deneyimlerinin transferi ekibi faaliyeti olumlu etkiledi.
4. Ekibin kar-buz-kaya etaplardan oluşan teknik tırmanış etaplarında hızlı ve kararlı davranması olumlu etki yarattı.
5. Ekibin söz konusu rota için yeterli emniyet imkanları (emniyet istasyonu kurma, ara emniyet noktaları oluşturma, ip açma, alternatif kaçış rotası belirleme, olası bir düşmede düşen tırmanıcının olası düşüş noktalarının ciddiyetle ön görülmesi vd.) hususlarında daha tedbirli davranması gerekmekteydi.
6. Ekipte, söz konusu rotada ilerlemede her aşamada kişisel sorumluluğunu alabilecek homojen tırmanış kabiliyet ve tecrübeden tırmanıcıların bulunması gerekmekteydi.
7. Tüm artı ve eksileriyle bu faaliyet, Denizli yerelinde önemli dağcılık faaliyetlerinin yürütücüsü olan kulübümüz ve diğer kulüp sporcuları açısından değerlendirmeye alınmalı, artı ve eksileriyle bu noktadan hep birlikte daha başarılı tırmanış faaliyetlerine ve rotalara doğru yol alınmalı.

Başarıyla sonlanan bu tırmanış faaliyetinin hem Dendak sporcularına hem de Denizli dağcılığına, artı ve eksileriyle değerlendirilerek olumlu katkılar sunabilmesi dileğiyle…

Tırmanış faaliyetinin wikiloc kayıt linki:

https://tr.wikiloc.com/dagcilik-rotalari/denizli-babadag-kuzeybati-yuzu-karbogazi-kis-tirmanisi-14-03-2021ilk-kis-cikisi-67928404